Η νομική προσέγγιση του ζητήματος

ΟΧΙ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΟΙ ΣΤΟ ΣΕΙΧ ΣΟΥ ΟΧΙ ΣΤΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΟΥ ΔΑΣΟΥΣ ΣΤΟ ΕΛΕΟΣ ΤΗΣ ΟΔΙΚΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ

Οι τελευταίοι μήνες του 2008 επεφύλασσαν μια δυσάρεστη έκπληξη στους ποδηλάτες, πεζοπόρους , δρομείς και λοιπούς χρήστες του περιαστικού δάσους της πόλης μας. Στο αναγεννημένο ,μετά τη καταστροφική πυρκαγιά του 1997, Σειχ Σου άρχισαν να εκτελούνται μεγάλης κλίμακας έργα ,με τη χρήση δεκάδων βαρέων μηχανημάτων ,μετατρέποντας το δάσος σε απέραντο εργοτάξιο και μάλιστα χωρίς να έχουν αναρτηθεί πληροφοριακές πινακίδες για το είδος των έργων και το φορέα υλοποίησής τους. Τα συνεργεία παρείχαν πληροφορίες παραπλανητικές. ‘Εκαναν λόγο για αρδευτικά έργα,για κατασκευή αποχετευτικού δικτύου,για πυροπροστασία. Ώσπου τα πρώτα δένδρα άρχισαν να πέφτουν βίαια κάτω, χτυπημένα από μπουλντόζες και φαγάνες, παραχωρώντας τη θέση τους στη κατασκευή νέων δασικών δρόμων και στη διαπλάτυνση των υπαρχόντων,μέχρι 15 μέτρα.

Τότε κάποιοι από εμάς πήγαν στο Δασαρχείο Θεσσαλονίκης και ανακάλυψαν ότι τα έργα οδοποιίας πραγματοποιούνταν από το ίδιο το Δασαρχείο ,με έγκριση της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας .Και συγκεκριμένα:

• Τα έργα οδοποιίας (διαπλάτυνση 18 δασικών δρόμων και τοποθέτηση οχετών)εκτελούντο από τη διευθυνση τεχνικών έργων του Δασαρχείου Θεσσαλονίκης.

• Βάσει μελέτης ,που έφερε την ονομασία «Βελτίωση και κατασκευή τεχνικών έργων δασικού οδικού αντιπυρικού δικτύου περιαστικού δάσους Θεσσαλονίκης» και εγκρίθηκε με την υπ αρ. πρωτ.ΔΔ3412/2007 Απόφαση της Διεύθυνσης Δασών της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.

• Η έγκριση του τεύχους δημοπράτησης έγινε με την υπ αρ.πρωτ.ΔΔ 3954/16-11-07 Απόφαση της Διεύθυνσης Δασών της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και η ανακήρυξη οριστικού αναδόχου με την υπ αρ.πρωτ.ΔΔ1131/2-4-08 απόφαση της αυτής ως άνω υπηρεσίας.

• Η μελέτη δεν συνοδευόταν με την υπό του νόμου προβλεπομένη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων του Ν. 3010/2002

• Η παραπάνω μελέτη του Δασαρχείου Θεσσαλονίκης βρίθει ασαφειών,αοριστιών και αντιφάσεων.

Και ειδικότερα:

1. Ενώ το έργο, σύμφωνα με τον τίτλο της μελέτης ,αποβλέπει στην αντιπυρική προστασία του βουνού, στη σελίδα 2 της ίδιας μελέτης ο σκοπός του έργου διευρύνεται και περιλαμβάνει «τη βελτίωση των συνθηκών προσπέλασης σε πολλά εργα δασικής αναψυχής που έχουν κατασκευασθεί από την Δ/νση Αναδασώσεων».

Ομολογείται λοιπόν με σαφέστατο τρόπο, ότι οι δασικοί δρόμοι,από δρόμοι αποκλειστικής χρήσης δασικών και πυροσβεστικών οχημάτων, μετατρέπονται πλέον σε δημόσιους δρόμους ,που θα μπορούν να χρησιμοποιούνται από ΙΧ αυτοκίνητα. .Πέραν του ότι η μελέτη ουδόλως αναφερει ποια είναι τα έργα δασικής αναψυχής,που είχαν κατασκευασθεί και υφίσταντο κατά το χρόνο σύνταξης και έγκρισής της.

2. Ενώ το έργο προβλέπει διαπλατύνσεις υπαρχόντων δασικών δρόμων ,με σκοπό την διευκόλυνση των πυροσβεστικών οχημάτων,στη σελίδα 33 της μελέτης,προβλέπεται ότι μόνο στο δρόμο «Γέφυρα Περαιβού-Μονή Κοιμίσεως Θεοτόκου»,μήκους 12 χιλιομέτρων θα τοποθετηθούν 43 πληροφοριακές πινακίδες (1/300 μέτρα) διαστάσεων 1,20 Χ0,60 μ.!!!,ενώ στην αφετηρία και το τέρμα του δρόμου αυτού θα τοποθετηθούν 2 πινακίδες 2,50Χ1,50μ!!!

3. Ενώ στη σελίδα 8 της μελέτης οι εργασίες αποβλέπουν στη διαπλάτυνση του υπάρχοντος καταστρώματος ,ώστε να αποκτήσει καθαρό πλάτος 6 μέτρα για τους Β΄κατηγορίας δρόμους,λίγο παρακάτω στη σελίδα 10 πληροφορούμαστε έκπληκτοι, ότι για την ίδια κατηγορία δρόμων,δηλ.Β΄κατηγορίας,η διαπλάτυνση έχει σκοπό να αποκτήσει το υπάρχον καταστρωμα ελάχιστο καθαρό πλάτος 6 μέτρων !!!!Χωρίς να αναφέρεται το μέγιστο όριο!!!

4. Ενώ στη σελίδα 11 της μελέτης και στο λεκτικό της υπ αρ. πρωτ.826/2007 απόφασης του Γεν.διευθυντή της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας προβλέπεται η ασφαλτόστρωση του δασικού δρόμου «Χίλια Δένδρα-Εξοχή»,στη σελίδα 32 προβλέπεται η σκυρόστρωση του ίδιου δρόμου. 5. Ακόμη σύμφωνα με τη μελέτη μόνο στο δασικό δρόμο «Χίλια Δενδρα –Εξοχή»,μήκους 10 χλμ. θα τοποθετηθούν 39 σωληνωτοί οχετοί (1/259 μέτρα) ,διαμέτρου 1 μέτρου,δίχως να αναφέρεται ο λόγος κατασκευής ενός τόσο πυκνού δικτύου οχετών και μάλιστα τέτιων διαστάσεων,αναλόγων με αυτούς της Εγνατίας οδού. •

Περαιτέρω το ανωτερω έργο τυγχάνει παράνομο και τούτο διότι:

1. Δεν έχει συνταχθεί από την υπηρεσία Τεχνικών έργων του Δασαρχείου Θεσσαλονίκης η υποχρεωτική από τις διαταξεις των άρθρων 1 και 2 του Ν. 3010/2002 μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων.Οι αρμόδιοι υπάλληλοι του δασαρχείου ισχυρίζονται ότι έχουν απαλλαγεί από την συνταξη μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων ,με την υπ αρ. πρωτ. 6184/6-12-2002 απόφαση της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος της περιφερειας Κεντρικής Μακεδονίας .πλην όμως η ως άνω απόφαση εκδόθηκε σε χρόνο προγενέστερο της θέσεως σε ισχύ του Ν.3208/2003 ,ο οποίος στη παρ.11 ορίζει ότι «τα προβλεπόμενα από τις διατάξεις του Ν. 998/79 ειδικά δασοτεχνικά έργα ,πλην των εργων δασικής οδοποιίας,που εκτελούνται από τις δασικές υπηρεσίες για την ανάπτυξη και προστασία των δασών και τη συντήρηση των δασικών εδαφών ,δεν υπάγονται στις διατάξεις των άρθρων 1 και 2 του Ν.3010/2002».Κατά συνέπεια ακόμη και αν υποθέσουμε ότι η ανωτέρω απόφαση ήταν νόμιμη κατά το χρόνο της έκδοσής της,από τη θέση σε ισχύ του Ν.3208/2003 και εφεξής στερείται νομιμότητας .Διά τούτο και έπρεπε το Δασαρχείο να προβεί στη σύνταξη περιβαλλοντικής μελέτης ,για ένα έργο τόσο μεγάλης κλιμακας ,υλοποιούμενο μέσα σε ένα δάσος ,που κινδύνευσε να καταστραφεί ολοκληρωτικά μετά τη πυρκαγιά του 1997 και την οποία δεν απέτρεψαν τα 155 χλμ. δασικών δρόμων και αντιπυρικών λωρίδων ,που έχουν κατά καιρούς κατασκευασθεί στο Σειχ Σου ,το οποίο έχει συνολική έκταση 30.000 στρεμμάτων.

2. Δεν αναρτήθηκε από την έναρξη κατασκευής του έργου πληροφοριακή πινακίδα ,όπως αυτό προβλέπεται από τη σχετική εθνική και ευρωπαική νομοθεσία,που να παρέχει πληροφορίες για το έργο,τον φορέα υλοποίησής του ,τον ανάδοχο εργολάβο κ.λ.π..Αυτό είχε σαν συνέπεια οι πολίτες και οι περιβαλλοντικές οργανώσεις της Θεσσαλονίκης ,να μην γνωρίζουν το σχεδιασμό του έργου το φορέα υλοποίησής ου ,ώστε να ασκήσουν τις νόμιμες προσφυγές και αιτήσεις ενώπιον των αρμοδίων Δικαστηρίων.Σημειωτέον ότι ανάρτηση πινακίδας έγινε μήνες μετά την έναρξη εκτελεσης του έργου και μάλιστα σε τοποθεσία,από την οποία δεν διέρχονται πεζοί ή ποδήλατα (αρχή δασικού δρόμου «Χιλια Δενδρα-Εξοχή),λόγω ανυπαρξίας πεζογέφυρας στο σημείο αυτό.Ακόμη ο τίτλος του έργου,στην όψιμα τοποθετημένη πινακίδα, είναι παραπειστικός αφού ενώ το όνομα του έργου είναι «βελτίωση και κατασκευή τεχνικών έργων δασικού οδικού αντιπυρικού δικτύου περιαστικού δάσους Θεσσαλονίκης» στη πινακίδα γίνεται «βελτίωση και κατασκευή τεχνικών έργων δασικού αντιπυρικού δικτύου περιαστικού δάσους Θεσσαλονίκης»,παραλείπεται δηλαδή ακούσια ή εκούσια ο όρος «οδικού».

Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΗΜΕΡΑ

Η εικόνα που παρουσιάζει το σειχ Σου σήμερα είναι η ακόλουθη:

• Στο δασικό δρόμο «Χίλια Δένδρα-Εξοχή» έχουν γίνει διαπλατύνσεις που σε πολλές περιπτώσεις ξεπερνούν τα 14,50 μέτρα.

• Εχουν γίνει εκβραχισμοί. • Εχει κοπεί ανυπολόγιστος αριθμός δένδρων . • Εχουν τοποθετηθεί σωληνωτοί οχετοί διαμέτρου 1 μέτρου σε όλο το μήκος του δασικού δρόμου.

• Στο δασικό δρόμο «Γεφυρα Περαιβού –Μονή Κοιμίσεως Θεοτοκου» γίνονται διαπλατύνσεις ,κόβονται δένδρα και τοποθετούνται σωληνωτοί οχετοί.

• Σε πολλά σημεία του δάσους εχουν συγκεντρωθεί μεγάλες ποσότητες υλικών οδοποιίας,δηλ.αμμου,χαλικιών και τσιμέντου.

• Το δάσος είναι απροσπέλαστο για τους πολίτες, καθώς τα υλικά εκβραχισμών εκατέρωθεν των δασικών δρόμων,τα κομμένα δένδρα,οι εκσκαφές ,η κατάσταση του καταστρώματος που μόνο με οργωμένο χωράφι μπορεί να παραλληλισθεί,η συνεχής λειτουργία των εκσκαφέων που θέτουν σε άμεσο κίνδυνο τη ζωή και τη σωματική ακεραιότητα οιουδήποτε αποτολμήσει ένα περίπατο στο δάσος,,οι ανυπόφοροι θόρυβοι και η σκόνη από τις εργασίες που εκτελούνται, καθιστούν απαγορευτική τη χρήση του δάσους στους πολιτες της πόλης της Θεσσαλονίκης.

ΕΠΕΙΔΗ,υπάρχει άμεσος κίνδυνος μετατροπής των δασικών δρόμων του Σειχ Σου σε αυτοκινητοδρόμους ,αφού αυτοί συνδέουν οικιστικές περιοχές (Εξοχή ,Χορτιάτης–Θεσσαλονίκη,Πανόραμα-Θεσσαλονίκη) ΕΠΕΙΔΗ οι ρύποι που προερχονται από τη λειτουργία των το ΙΧ αυτοκινήτων έχουν ένα τεράστιο μερίδιο ευθύνης στη κλιματική αλλαγή. ΕΠΕΙΔΗ οι αυτοκινητόδρομοι είναι προπομποί πυρκαγιών και καταπάτησης δασικών εκτάσεων.

ΕΠΕΙΔΗ η μελέτη του Δασαρχείου είναι αόριστη και αντιφατική ,είναι δε αδύνατος ο οιοσδήποτε έλεγχος του έργου με βάση τη μελέτη αυτή. ΕΠΕΙΔΗ δεν έχει συνταχθεί περιβαλλοντική μελέτη,υποχρεωτική για τα έργα οδοποιίας μέσα σε ένα δασικό οικοσυστημα.

ΕΠΕΙΔΗ η μη ανάρτιση πληροφοριακών πινακίδων για το έργο ,είχε σαν συνέπεια αυτό να εξελίσσεται ανεμπόδιστα,αφού η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών αγνοούσαν το είδος και την έκταση των εργων οδοποιίας στο Σειχ Σου.. ΕΠΕΙΔΗ οι εκσκαφείς συνεχίζουν να κόβουν ανεμπόδιστα μεγάλο αριθμό δένδρων. ΕΠΕΙΔΗ οι χρήστες του Σειχ Σου,δρομείς,πεζοπόροι,ποδηλάτες κ.λ.π. εμποδίζονται στη χρήση του δάσους από τις εξελισσόμενες εργασίες,που έχουν μετατρέψει το δάσος σε απέραντο εργοτάξιο.

ΓΙΑ ΑΥΤΟΥΣ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟΛΥΤΗ ΑΝΑΓΚΗ να σταματήσουν άμεσα τα εργα οδοποιίας ,να ανακληθούν ή ακυρωθούν οι εγκριτικές αποφάσεις ,ώστε να διασωθεί ο δασικός χαρακτήρας του περιαστικού δάσους της Θεσσαλονίκης,το οποίο κινδυνεύει να δοθεί βορά στα ενεργοβόρα και ρυπογόνα ΙΧ αυτοκίνητα,με ότι αυτό συνεπάγεται…